فردوسي - ستايش خرد

کنون ای خردمند وصف خرد *** بدین جایگه گفتن اندرخورد

کنون تا چه داری بیار از خرد *** که گوش نیوشنده زو برخورد

خرد بهتر از هر چه ایزد بداد *** ستایش خرد را به از راه داد

خرد رهنمای و خرد دلگشای *** خرد دست گیرد به هر دو سرای

ازو شادمانی وزویت غمیست *** وزویت فزونی وزویت کمیست

خرد تیره و مرد روشن روان *** نباشد همی شادمان یک زمان

چه گفت آن خردمند مرد خرد *** که دانا ز گفتار از برخورد

کسی کو خرد را ندارد ز پیش *** دلش گردد از کرده‌ی خویش ریش

هشیوار دیوانه خواند ورا *** همان خویش بیگانه داند ورا

ازویی به هر دو سرای ارجمند *** گسسته خرد پای دارد ببند

خرد چشم جانست چون بنگری *** تو بی‌چشم شادان جهان نسپری

نخست آفرینش خرد را شناس *** نگهبان جانست و آن سه پاس

سه پاس تو چشم است وگوش و زبان *** کزین سه رسد نیک و بد بی‌گمان

خرد را و جان را که یارد ستود *** و گر من ستایم که یارد شنود

حکیما چو کس نیست گفتن چه سود *** ازین پس بگو کافرینش چه بود

تویی کرده‌ی کردگار جهان *** ببینی همی آشکار و نهان

به گفتار دانندگان راه جوی *** به گیتی بپوی و به هر کس بگوی

ز هر دانشی چون سخن بشنوی *** از آموختن یک زمان نغنوی

چو دیدار یابی به شاخ سخن *** بدانی که دانش نیاید به بن